Het is bijna niemand ontgaan: voetbalclub Ajax heeft vorig seizoen een ongekende prestatie neergezet door de halve finale van de Champions League, het hoogste podium op voetbalgebied, te bereiken. Waar ze begonnen met een 2-0 overwinning tegen Sturm Graz in de tweede kwalificatieronde van het miljoenenbal, eindigde het voor de club uit Amsterdam, zestien wedstrijden later, met een nipte 2-3 nederlaag tegen Tottenham Hotspur in de halve finale. Met frisse moed begint Ajax het nieuwe Champions League-seizoen met een wedstrijd tegen PAOK Saloniki: in de derde voorronde… Dat lees je goed, het team dat behoort tot de beste vier van Europa speelt het daaropvolgende seizoen voorrondes voor het toernooi waar zij een paar seconden verwijderd waren van de finale. Hoe is dit mogelijk?

Geschiedenis Nederlandse clubs in CL

De laatste keer dat een Nederlandse ploeg ‘de Cup met de Grote Oren’ won is alweer zo’n 24 jaar geleden. Het was toen wederom Ajax dat het goed deed in het miljoenenbal met een 1-0 overwinning in de finale versloegen zij AC Milaan, het team dat het jaar daarvoor het toernooi wist te winnen, met een doelpunt van Patrick Kluivert. Dit was de enige keer dat een Nederlandse ploeg de Champions League wist te winnen sinds het begin ervan in 1992. De jaren erna wisten Ajax en PSV het verschillende keren te brengen tot een (halve) finaleplek, maar wisten zij deze wedstrijden niet om te zetten in een overwinning. De voetbalclub uit Eindhoven kreeg het het meeste aantal keren voor elkaar het hoofdtoernooi te bereiken, namelijk 16 keer. In totaal wisten alle Nederlandse ploegen bij elkaar 42x de Champions League te bereiken.

Uefa Country Coefficient

Maar hoe kan het zo zijn dat Europese clubs die minder presteren, maar uitkomen in de zogenaamde grote voetballanden, toch direct in de groepsfase van de prestigieuze Champions League? Dat heeft te maken met de UEFA Country Coefficient. Dit is een getal op basis waarvan deelname aan de Europese competities worden bepaald. Clubs kunnen punten behalen door prestaties te behalen in Europa. Op basis van de behaalde punten in de laatste vijf jaar komt een land op een bepaalde plaats in de ranking. Nederland staat op dit moment op de 9ᵉ plek in de ranking met 30.700 punten. Een overwinning in de puntentelling levert 2 punten op en een gelijkspel 1 punt. Vervolgens kunnen er ook bonuspunten uitgedeeld worden voor het bereiken van de tweede ronde, kwartfinale, halve finale en finale van de Champions League. Ook worden er bonuspunten uitgedeeld voor het op zichzelf bereiken van het toernooi. Nederland kwam in de laatste vijf jaar vóór het seizoen 2018/19 niet verder dan de laatste 16, waarbij het tweede team, dat mocht beginnen in de voorrondes, het hoofdtoernooi in die jaren nog geen eens haalde. Dit heeft ervoor gezorgd dat de kampioen van Nederland in de seizoenen 2018/19 en 2019/20 niet direct werd geplaatst in de groepsfase en voorrondes moest spelen. Door het gelijkspel afgelopen seizoen tegen Juventus, speelt de kampioen van 2020 weer automatisch in de groepsfase in het seizoen daarop.

Verandering

Ik vind het nog steeds apart dat de halve finalist van de Champions League voorrondes moet spelen in het seizoen daarop en daarom zou ik het toejuichen als de deelname aan de Europese toernooien voor een groter deel bepaald zouden worden door individuele prestaties in plaats van dat van andere clubs uit dezelfde competitie. Op deze manier krijgen clubs als PSV en Ajax meer zekerheid voor deelname aan het Champions League-toernooi en profiteren clubs als Red Bull Leipzig of Atalanta Bergamo niet van de prestaties van de grote clubs uit hun land. Via deze weg zou een halve finalist uit de Champions League het daaropvolgende seizoen zich logischerwijze wél direct voor de groepsfase.